Linux commands (1)

Linux console ေပၚမွာ အလုပ္လုပ္တယ့္ အခါ တစ္ခ်ိဳ႕ command ေတြက သိထားရင္ command line interface မွာ အေတာ္အသုံးဝင္ပါတယ္။ မသိလည္းရတယ္ ၊ သိရင္ ပိုအဆင္ေျပတယ့္ command ေလးေတြေပါ့။ နည္းနည္းခ်င္း ေခါင္းထဲေပၚလာသေလာက္ ေရးသြားပါမယ္။

...........
Log file လိုဟာမ်ိဳးကို ဖတ္တယ့္အခါမွာ tail command ကသုံးဝင္ပါတယ္ ။ ဆိုၾကပါေတာ့၊ httpd ရဲ့ access_log file ။ Apache process run ေနျပီး user ေတြက access လုပ္ေနတိုင္း access_log ကေရးေနပါတယ္။ ဒီလို log မ်ိဳးရဲ့ ေနာက္ဆုံး process ေတြ log ကို လိုခ်င္ရင္ အလြယ္တကူက `cat /var/log/httpd/access_log ဆိုျပီး cat ထုတ္လိုက္တာမ်ိဳး ၊ tail -n50 /var/log/httpd/access_log ဆိုျပီး ေနာက္ဆုံး လိုင္း 50 ေခၚၾကည့္တာတို႕ လုပ္လိုက္တာမ်ားတယ္။ ဒါေတြက ဒီ command ကို ႐ိုက္လိုက္တယ့္ အခ်ိန္က log ထဲမွာရွိတာကိုျပတာပါ။ Real time ေတာက္ေလွ်ာက္လာေရးေနတာကို ဖတ္ခ်င္ရင္ေတာ့

tail -f /var/log/httpd/access_log

ဆိုျပီး tail -f ကိုသုံးပါတယ္။ ဒါဆို console ထဲမွာ log file ကပြင့္လာျပီး log မွာ တစ္လိုင္းအသစ္လာေရးတိုင္း တစ္လိုင္းတက္တက္လာတယ္။ ဒါဆို debug လုပ္ဖို႕ ပို အဆင္ေျပပါတယ္။

........
တစ္ခါတစ္ေလ log file ( text file တစ္ခုခုေပါ့) ကို ရွင္းလိုက္ခ်င္တာမ်ိဳးေတြမွာ ၊ အထဲက စာေတြ လိုက္ဖ်က္ရရင္လည္း မလြယ္ဘူး။ File ကိုဖ်က္ျပစ္လိုက္ျပီး ၊ process က log ျပန္လာေရးခိုင္းတာကလည္း ေျပာရင္ သိပ္မေကာင္းဖူး။ File ကို ဖ်က္ျပစ္လိုက္ရတာကိုက မေကာင္းဘူး။ အထဲက content ကိုပဲ ရွင္းလိုက္ခ်င္ရင္ ဒီလိုေလးက လြယ္တယ္ ။

> /path/to/log.file

အေရွ႕က '>' ေလးက command ထဲမွာပါပါတယ္။ တစ္ကယ္က

echo "" > /path/to/log.file

ကိုလုပ္သြားတာပါ။ echo command နဲ႕ output pipe '>' ကိုသိရင္ ဒါကိုသိပါလိမ့္မယ္။ File ထဲက content ကို blank space တစ္ခုနဲ႕ overwrite လုပ္လိုက္တာပါ။ အဲေတာ့ log file က empty log ျဖစ္သြားတာေပါ့။

..........
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ shell arguments ေတြပါ။ အသုံးျဖစ္ဆုံးကေတာ့ ! နဲ႕ !$ ပါ ။
! က ေနာက္ဆုံးသုံးခဲ့တယ့္ argument ကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ တကယ္လို႕ အေပၚမွာ file တစ္ခုကို vi သုံးျပီး edit ထားတယ္။ အခု တျခား directory ကိုေရာက္ေနျပီ ။ File path ၾကီးကရွည္လို႕ ျပန္မ႐ိုက္ခ်င္ဖူးဆိုရင္

!vi

လို႕ သုံးလို႕ရပါတယ္။ Shell history ထဲက ေနာက္ဆုံး vi command ကိုျပန္ေခၚေပးပါလိမ့္မယ္။

.......
!$ ကေတာ့ last command ရဲ့ argument ကိုပဲယူတာပါ။

ls -l /bar/nyar/thar/da/kar/file

လို႕ ရွာျပီး၊ ေနာက္တစ္လိုင္းမွာ အဲ file ကို vi မွာ edit ဖို႕ဆိုရင္ ပံုမွန္ဆို vi /bar/nyar/thar/da/kar/file ဆိုျပီး ရွည္ရွည္လွ်ားလွ်ား႐ိုက္ေနရပါမယ္။ အဲေတာ့

vi !$

လို႕႐ိုက္လိုက္ရင္ ေနာက္ဆုံး command ရဲ့ argument ကိုျပန္ယူျပီး vi သြားပါလိမ့္မယ္ ။
( Up arrow နဲ႕ last command ကိုျပန္ေခၚ၊ Home ကိုႏွိပ္ျပီး ls -l ကိုဖ်က္ vi လို႕႐ိုက္ ၊ ဒါလည္းရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပိုမရွည္ဖူးလား။ ဒါေတာင္ Home တို႕ End တို႕ကို Shell environment ထဲမွာ set ထားမွပါ။ Unix အမ်ားစုမွာ default အားျဖင့္မပါပါဘူး။ Home ႏွိပ္လိုက္ရင္ ^ ေတြနဲ႕ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ )

..........
အခုေတာ့ ေတာ္ေလာက္ျပီ။ အခုသုံးလိုက္မိတာေလးေတြ ေျပာျပတာပါ။ ေနာက္ၾကံုရင္ ၾကံုတာေတြ ေရးပါအုန္းမယ္ ။ တစ္ခ်ိဳ႕ command ေတြက သူ႕ေနာက္က option ေတြအရမ္း powerful ျဖစ္တာေတြရွိပါတယ္။ find တို႕လို command မ်ိဳးေပါ့။ exec လို အသုံးတယ့္တာေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ေနာက္မ်ားမွ ....

Divinity